Enslaved: Utgard

Enslaved behoort tot de grootmeesters van de Noorse metalscene. In 1991 begonnen als pure black metal band, evolueerde hun geluid vrij snel en vormden ze één van de grondleggers van de Viking metal, niet in hun minst door hun inspiratie te halen uit de Noorse mythologie. Muzikaal laat de band zich eigenlijk in geen enkel vakje duwen al plaatsen ze zichzelf in de categorie “extreme metal” wat in feite alle opties open laat. Zo zijn er nog steeds black metal elementen aanwezig maar wordt dit aangevuld en verrijkt met de meest uiteenlopende invloeden. Sinds keyboardspeler Håkon Vinje in 2017 de rangen vervoegde, wordt er vocaal heel vaak gewisseld tussen de rauwe grunts van Grutle Kjellson en de cleane zanglijnen van Håkon. Het maakt dat het arsenaal waaruit deze door de wol geverfde muzikanten kunnen putten, enkel nog verruimd is. Met een carrière van bijna dertig jaar slaagt Enslaved erin om met dit vijftiende full-album onder de arm toch nog steeds anders te klinken dan op voorgaande albums. Het feit dat de heren resideren in Bergen, de natste stad van Europa en dus meteen ook één van de donkerste en melancholische, heeft er wellicht toe bijgedragen dat ze ook op ‘Utgard’ eens temeer donker en zelfs angstaanjagend uit de hoek komen. Ook nu wordt er geput uit de mythologie al gaat het thema ditmaal verder dan dat. ‘Utgard’ verwijst immers zowel naar het landschap waar de reuzen ronddolen en waar de goden van Asgard geen controle over hebben maar evenzeer verwijst het naar de droomwereld, naar de grenzen tussen het bewuste en het onderbewustzijn en dus ook het oncontroleerbare karakter ervan. ‘Utgard’ kan een behoorlijk angstaanjagende plek zijn en dat is precies wat Enslaved met het album tracht te bereiken. Het album opent met ‘Fires In The Dark’ waar er a capella van start wordt gegaan waarna een akoestische gitaar overneemt en nadien het rauwe black metal stemgeluid van Grutle de donkere toon zet. Hoewel de cleane zangpartijen het geheel meer afwisseling bezorgen en ook qua sfeerschepping een bijdrage leveren, blijven we zelf eerder fan van de brutere black metal gedeeltes. Het dient gezegd dat Enslaved er opnieuw in geslaagd is om een album af te leveren dat zich laat beluisteren als één geheel, zoals ze dat eigenlijk al hun ganse oeuvre doen. Er een favoriet nummer uitpikken is dan ook onbegonnen werk. De nummers blinken uit in afwisseling qua instrumentarium, zang én melodie. Rauwe, snellere stukken worden afgewisseld met eerder ingetogen, rustiger passages maar bovenal ademt het geheel een duistere angstaanjagende sfeer uit. Wie enkel fan is van de brute black metal zoals in de beginjaren zal de elektronische passages zoals in ‘Urjotun’ allicht niet kunnen verteren. Wie de laatste albums van Enslaved wist te smaken, zal bij ‘Utgard’ volgens ons niet ontgoocheld achterblijven.

K.H. (82)

Nuclear Blast

Tracklist: 1. Fires In The Dark 2. Jettegryta 3. Sequence 4. Homebound 5. Utgardr 6. Urjotun 7. Flight Of Thought And Memory 8. Storms Of Utgard 9. Distant Seasons